ynhiblog Sau hàng loạt bài viết chia sẻ về tips và kinh nghiệm học tập của bản thân, mình nhận được nhiều câu hỏi, yêu cầu chia sẻ thêm về kỹ năng thuyết trình cũng như làm thế nào vượt qua sự sợ hãi khi đứng trước nhiều người.
Chân ướt chân ráo lên Đại học, mình chưa bao giờ nghe và biết đến định nghĩa thuyết trình. Hồi đó nghĩ những người nổi tiếng, MC, họ mới phải học và làm việc này. Vậy mà ngay kì đầu năm 1, mình va ngay vào học phần “Kỹ năng mềm”. Hồi ấy còn non nớt, nhút nhát lắm, gặp trúng ông thầy nghiêm và gắt nữa (dù đôi khi có chen vào vài câu nói giỡn nhưng hông có vui =))))
Lúc đó mới tiếp cận được khái niệm kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng lãnh đạo… Mình nhớ hồi đó rất sợ thầy gọi tên với lên làm bài kiểm tra. Cuối kì cũng ráng học thuộc xong tự tập ở nhà, nhưng lúc thi nó lạ lắm =))), mình hầu như quên hết chữ trong đầu khi nhìn vào mắt thầy, nói lấp ba lấp bấp, bập bẹ.
Lên Đại học, chúng ta sẽ học rất nhiều môn, rèn luyện nhiều kỹ năng mềm cần thiết. Hầu như kì nào cũng có môn phải thuyết trình cả. Mình cũng tập cải thiện từ từ. Tuy hiện giờ vẫn chưa gọi là tốt, nhưng chí ít, mình đã có thể đứng trước đám đông nói chuyện (tuy còn hồi hộp xíu), tự tin hơn nhiều.
Vậy mình đã làm cách nào để cải thiện khả năng nói trước đám đông cũng như đạt điểm cao ở các học phần cần kỹ năng thuyết trình?
Mục lục đọc nhanh
- 1. Chuẩn bị bài và slide THẬT KĨ trước khi thuyết trình
- 2. Tập nói trước gương hoặc nhờ bạn cùng phòng góp ý
- 3. Chuẩn bị trang phục thuyết trình
- 4. Hít thở thật sâu, uống nước vừa đủ trước khi thuyết trình để giảm sự căng thẳng
- 5. Tập nhìn thẳng vào mắt người khác
- 6. Sử dụng Body Language (Ngôn ngữ cơ thể)
- 7. Duy trì tốc độ nói ổn định
1. Chuẩn bị bài và slide THẬT KĨ trước khi thuyết trình
Có kì mình học 7 môn là 6 môn thuyết trình lấy điểm giữa kỳ, bài tập nhóm rồi. Đã thế đều sát ngày với nhau, chạy deadline Tiểu luận đã đủ đuối huống gì còn học bài thuyết trình, làm Slide.
Nhưng điểm thuyết trình rất quan trọng, nó quyết định sự chênh lệch điểm số giữa các thành viên trong team.
Mình thường soạn ra những gì mình sẽ trình bày vào word, sau đó đi in, cầm giấy tranh thủ nhẩm mỗi lúc rảnh. Nếu bạn sợ thuyết trình, sợ nói trước nhiều người, thì hãy cố gắng học thuộc nhuần nhuyễn, ít ra tuy không trình bày cuốn hút nhưng vớt được cái nội dung đầy đủ.
Hơn nữa, slide cũng phải chỉn chu, đẹp mắt, nên có hình ảnh minh họa hoặc video thu hút sẽ giúp bài thuyết trình đỡ trống trải, nhàm chán cũng như giúp bạn điều hướng không khí đám đông. Đặc biệt là chữ ít thôi nhé!
2. Tập nói trước gương hoặc nhờ bạn cùng phòng góp ý
Sau khi đã học thuộc lòng, bạn cần phải tập thuyết trình thử để có cảm giác. Nói thì thấy dễ đấy nhưng lúc đứng trước gương, nhìn vào hình ảnh phản chiếu chính mình, bạn cũng sẽ rất run và nói lắp bắp liền. Mấy lần đầu mình đều bị như vậy.
Hoặc, hãy nhờ bạn cùng phòng nghe bạn trình bày. Bạn sẽ quen dần với việc nói trước ánh mắt của người khác, và cải thiện tình trạng sợ đám đông (dù đám đông nay chỉ có 1, nhưng khá hiệu quả nè).
3. Chuẩn bị trang phục thuyết trình
Vấn đề này cực kỳ quan trọng nhé các bạn. Nó không chỉ ảnh hưởng đến người nghe mà còn tác động đến tâm lý của bản thân nữa. Khi bạn mặc bộ đồ bạn thích (nhất định là phải chỉn chu, lịch sự nha), bạn sẽ phần nào tiếp thêm động lực và sự tự tin. Mình đẹp thì mình tự tin đúng không nè ^^.
Thêm nữa, trang phục cũng là 1 trong các yếu tố thu hút sự chú ý và cảm tình của người nghe. Họ tập trung vào mình (chưa biết để ý quần áo hay cách trình bày) nhưng họ có lắng nghe mình là oke.
4. Hít thở thật sâu, uống nước vừa đủ trước khi thuyết trình để giảm sự căng thẳng
Thú thực là cho đến hiện tại, mình vẫn còn hồi hộp khi nói trước đám đông. Mỗi lần như vậy, mình sẽ ra ngoài 5p hít thở không khí 1 tẹo, trấn an bản thân, nhẩm lại nội dung trong đầu. Hơn nữa, cần phải uống 2 – 3 ngụm nước vừa đủ (uống nhiều quá căng bụng với dễ mắc vệ sinh), đừng nên nhịn khát vì lúc thuyết trình sẽ bị khô môi khô miệng, ảnh hưởng đến tốc độ và giọng nói của bản thân.
5. Tập nhìn thẳng vào mắt người khác
Hồi xưa mỗi lần nói chuyện với người lạ hay phải trả bài trước lớp, mắt mình cứ láo liên, đảo lia lịa như chột dạ vậy đó. Nhưng muốn thuyết trình tốt và đạt điểm cao, bạn cần phải có sự tương tác, trao đổi ánh mắt với họ.
Luyện tập bằng cách nào?
- Hãy tập với người thân quen và số lượng ít trước. Sau đó nới rộng ra, ví dụ như thảo luận bài tập nhóm, trình bày ý kiến trước team. Mình hay xung phong làm leader lắm, ban đầu còn nhát và khó biểu đạt ý kiến, mỗi lần nói chuyện là tránh tránh né né sợ mất lòng nhau. Sau đó vì “tao-work” dữ quá phải chỉnh đốn lại bản thân, mỗi lần họp team là nhìn mắt nhau nói.
- Bên cạnh đó, bạn cũng có thể luyện tập bằng việc tham gia CLB, hoạt động Khoa, Đoàn nè. Bởi vì ở môi trường tập thể, sẽ có những lúc bạn trình bày quan điểm và dự án cá nhân cho team (có người lạ có người quen luôn) nên sẽ giúp bạn cải thiện phần nào việc sợ ánh nhìn của người khác.
6. Sử dụng Body Language (Ngôn ngữ cơ thể)
Lần đầu tiên thuyết trình trước lớp và thầy, mình đứng cứng ngắc luôn á vì tay chân chả biết để đâu, phần vì run nữa, cứ cố đứng thẳng để trụ vững chứ không chắc ngã phịch ra đấy luôn =)))
Sau khi luyện tập và thực hành nhiều, mình dần khắc được lỗi này. Các bạn có thể áp dụng nguyên tắc cái hộp hoặc nguyên tắc giữ bóng.
- + Nguyên tắc cái hộp: Nguyên tắc này được Bill Clinton áp dụng, hãy tưởng tượng có 1 cái hộp trước ngực và bụng, cử chỉ tay không được vượt quá phạm vi chiếc hộp đó .
- + Nguyên tắc giữ bóng: Steve Jobs rất hay áp dụng nguyên tắc này. Bạn hãy tưởng tượng hai tay của bạn đang giữ một quả bóng và bàn tay xoay xoay quả bóng đó. Cách này sẽ giúp cho bạn tự tin cũng như kiểm soát được tốc độ và lời nói.
Nếu áp dụng những tips này, bạn sẽ tránh bị lóng ngóng, quơ tay quơ chân loạn xà ngầu.
Thêm nữa, hãy hạn chế hết mức kiểu nói ậm ừ, hoặc ngắt quãng liên tục nữa nha.
7. Duy trì tốc độ nói ổn định
Mình nhớ là đọc ở đâu đó, tốc độ đọc trung bình 200 – 400 từ/phút nhưng tốc độ nói trước đám đông chỉ khoảng 90 – 120 từ/phút.
Nếu bạn nói quá nhanh như đọc rap thì họ sẽ nghe kiểu ngang phè, chả có nhấn nhá, cũng chẳng nghe ra phần nào quan trọng trong bài thuyết trình cũng như thông điệp bạn muốn truyền tải. Mà nói chậm quá, họ sẽ dễ chán và khó chịu. Vì vậy hãy luyện tập duy trì tốc độ nói ổn định bằng cách mở ghi âm và tập nói. Sau đó, xem thử bạn có nói được 100 từ/phút hay không, tự mở lại file nghe xem có ổn không.
Hầu hết các bạn sinh viên đều đã từng sợ việc thuyết trình trước lớp, trước đám đông. Không có gì phải lo lắng hết vì chúng ta sẽ được học, được luyện tập nhiều trong suốt 4 năm Đại học. Những kỹ năng mềm như thuyết trình, giao tiếp, lãnh đạo… cực kỳ quan trọng và cần thiết để bạn trang bị khi đi làm.
Bài viết này chia sẻ kinh nghiệm rèn luyện và vượt qua nỗi sợ thuyết trình trên Đại học mà mình đã đúc kết được. Mong nó sẽ hữu ích cho các bạn nhé!
>>>> Đọc thêm một số bài viết:
